Τα αγάλματα της Γέφυρας του Ανακτόρου (Schlossbrücke)

 

Ανάμεσα στις πολλές πολύ ενδιαφέρουσες γέφυρες στο Βερολίνο, κατά μήκος του Σπρέε και των καναλιών, η πιο γνωστή είναι η Σλοσμπρούκε. Παρόλο που η ίδια η γέφυρα έχει ενδιαφέρον, η διακόσμησή της με έργα τέχνης είναι που τραβάει την προσοχή.

Τα κύρια στοιχεία της διακόσμησης της γέφυρας είναι οι οκτώ ομάδες γλυπτών, μεγαλύτερων του φυσικού, που στέκονται πάνω σε ψηλά μαρμάρινα βάθρα (κιονοστάτες) με βάση από κόκκινο γρανίτη και βρίσκονται πάνω στους πέτρινους πυλώνες της γέφυρας. Τα ψηλά βάθρα των αγαλμάτων έχουν από ένα κυκλικό μενταγιόν (ροζέτα), έργα του γλύπτη Φρίντριχ Βίλχελμ Βολφ, και κάθε μοτίβο είναι η εικόνα ενός αετού με συμβολικές προσθήκες. Οι αρχικές ροζέτες έχουν χαθεί και ανακατασκευάστηκαν το 1989. Τα αγάλματα της γέφυρας, που αποκαταστάθηκαν στην πρώην Πρωσική τους δόξα, είναι πολύ ελκυστικά.

Τα γλυπτά αυτά, από μάρμαρο Καρράρα, σμιλεύτηκαν μεταξύ 1847 και 1857 από μαθητές των σχολών Γκόττφριντ Σάντο και Κρίστιαν Ντάνιελ Ροχ. Τα γλυπτά δείχνουν σκηνές από την ελληνική μυθολογία και έχουν σχέση με τον πόλεμο. Οκτώ διαφορετικοί γλύπτες επιλέχτηκαν για να δημιουργήσουν τα αριστουργήματα, σύμφωνα με σχέδια του ίδιου του Σίνκελ. Δείχνουν την πορεία ενός ήρωα από πολύ νεαρό ως την ενηλικίωση και μετά στον θάνατο στο πεδίο της μάχης και την ανάληψη του σώματος στον Όλυμπο.

Ο Σίνκελ αρχικά ήθελε με την ομάδα των γλυπτών να μνημονεύσει τους νικηφόρους πολέμους απελευθέρωσης ενάντια στον Ναπολέοντα μεταξύ των ετών 1813 και 1815. Όμως ο Σίνκελ πέθανε στις 9 Οκτωβρίου 1841 χωρίς να δει κάποιο γλυπτό έτοιμο.

Ένα χρόνο αργότερα, ο νέος αρχιτέκτονας του βασιλιά Φρειδερίκου Γουλιέλμου Δ΄, Φρίντριχ Όγκαστ Στούλερ, τροποποίησε ελαφρώς την ιδέα του Σίνκελ. Συνολικά οκτώ ζεύγη φτερών θεωρήθηκαν υπερβολικά. Έτσι, η Νίκη που οι καλλιτέχνες την αποδίδουν πάντα με φτερά, αντικαταστάθηκε από την Αθηνά. 


Ακόμα και τα κιγκλιδώματα, από χυτοσίδηρο, της γέφυρας είναι έργα τέχνης. Είναι διακοσμημένα με μυθολογικά- ναυτικά μοτίβα με βάση, και αυτά, σχέδια του Σίνκελ. Η σύνδεση με χυτοσίδηρο των βάσεων γίνεται μεταξύ τους ως κιγκλιδώματα.


Ένα δελφίνι από το κιγκλίδωμα, μετά την τελευταία ανακίνιση στις αρχές της δεκαετίας του 2000, που τοποθετήθηκε ως μοναδικό κομμάτι στο νησί Σπρέε.

Δείχνουν κυρίως ιππόκαμπους και τρίτωνες, αλλά υπάρχουν και δελφίνια στις στενές αποστάσεις, συνολικά 44. Γλύπτης ήταν ο August Kleemeyer και κατασκευαστής το χυτήριο χυτοσιδήρου Königlich Preußische στο Βερολίνο. Μια ρεπλίκα του κιγκλιδώματος κοσμεί τη γέφυρα Anichkov στην Αγία Πετρούπολη από το 1843. Ήταν η ανταποδοτική προσφορά του Φρειδερίκου Γουλιέλμου Δ΄ στον Τσάρο Νικόλαο Α΄, ο οποίος του έδωσε από την γέφυρα Anichkov δύο από τα γλυπτά Δαμαστές Αλόγων που την κοσμούσαν και που βρίσκονται στο πάρκο Heinrich-von-Kleist Park στο Βερολίνο. 

Η γέφυρα καταστράφηκε κατά τον Β΄ΠΠ, αλλ’ ευτυχώς τα γλυπτά είχαν αποσυναρμολογηθεί και αποθηκευτεί σε ασφαλές μέρος. Μετά τον πόλεμο και την διαίρεση του Βερολίνου, η γέφυρα περιήλθε στο Ανατολικό Βερολίνο. Η κυβέρνηση της Ανατολικής Γερμανίας την μετονόμασε σε γέφυρα Μαρξ-Ένγκελς, και την αναστήλωσε το 1950, αλλά χωρίς τα αγάλματα, καθώς ήταν αποθηκευμένα στο Δυτικό Βερολίνο.  


Τα αγάλματα παραδόθηκαν το 1981, κατόπιν συμφωνίας Ανατολικών και Δυτικών και άρχισε το έργο ανακαίνισης. Το 1984 οι επισκευές ολοκληρώθηκαν και τα γλυπτά επέστρεψαν στις θέσεις τους.


Τα αγάλματα είναι τοποθετημένα ανά τέσσερα σε κάθε πλευρά της γέφυρας και στο παρακάτω σκαρίφημα εμφαίνονται όπως τα βλέπουν οι επισκέπτες ερχόμενοι από τα δυτικά προς τα ανατολικά, δηλαδή από το Νησί των Μουσείων προς την λεωφόρο Unter den Linden. 

Η διάταξη των αγαλμάτων πάνω στη γέφυρα

01. Η Ίρις (ή Νίκη) παίρνει τον πεσόντα ήρωα στον Όλυμπο 

05. Η Νίκη στεφανώνει τον πολεμιστή

02. Η Αθηνά προστατεύει τον νεαρό ήρωα

06. Η Αθηνά οπλίζει τον πολεμιστή για την πρώτη του μάχη

03. Η Αθηνά οδηγεί τον νεαρό πολεμιστή στη μάχη

07. Η Αθηνά διδάσκει τον νεαρό να ρίχνει ακόντιο

04. Η Νίκη βοηθά τον τραυματισμένο πολεμιστή

08. Η Νίκη εκπαιδεύει το αγόρι στην ιστορία ηρώων


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο